لوله کشی فاضلاب ساختمانها

لوله کشی فاضلاب ساختمان یکی از مهمترین و پرکاربردترین بخشهای هر ساختمان و به شمار می‌آید. از همین رو هنگام اجرای لوله کشی فاضلاب ساختمان باید نکات و قوانین لوله کشی را به درستی رعایت کرد. برخی از آن نکات به شرح زیر است.

۱- لوله‌های افقی فاضلاب باید با شیب مناسب و یک نواخت نصب و کارگذاری شوند. شیب بیش از لوله‌ها حد باعث افزایش سرعت جریان فاضلاب شده، در نتیجه آن آب فاضلاب تخلیه شده و مواد جامد و فضولات در لوله‌ها باقی می‌ماند و به مرور باعث گرفتگی لوله‌ها و نیاز به لوله بازکنی و رفع گرفتگی لوله می‌شود. شیب کم نیز باعث کاهش و حتی قطع جریان فاضلاب شده و در نتیجه لوله‌ها مسدود می‌شود. مقدار شیب لوله کشی فاضلاب ۰ تا ۵ درصد است. مناسب‌ترین نوع فاضلاب و طول مسیر بین ۵ شیب در لوله کشی فاضلاب ساختمانها ۲ درصد است.

۲- در لوله کشی فاضلاب ساختمان از اتصالات ۴۵ درجه استفاده شود.

۳- باید لوله‌های فاضلاب را به وسیلهٔ بستهای مخصوص لوله مهار کرد.

۴- باید لوله فاضلاب را تا حد امکان مستقیم و صاف نصب کرد و آنها را از زیر ساختمان عبور نداد. در صورتی که لوله فاضلاب از زیر ساختمان عبور کرده است باید آنها را با حداقل 15 سانتیمتر بتن ساده پوشش داد و در صورتی که لوله‌ها در فاصله یک متری از پی و دیوارها قرار دارند، باید تا سطح زیر پی آنها را با بتن پوشاند.

۵- قبل از اتصال لوله قائم فاضلاب به لوله افقی فاضلاب، دریچه بازدید فاضلاب نصب شود. همچنین در انتهای لوله‌های افقی فاضلاب نیز نصب دریچه بازدید ضروری است. محل دریچه بازدید باید در دسترس افراد باشد.

۶- بعد از اجرای لوله کشی فاضلاب ساختمان به منظور اطمینان از عدم وجود نشتی باید مدار لوله کشی را آزمایش کنیم. این آزمایش را می‌توان با آب، هوای فشرده و دود انجام داد که رایج‌ترین روش استفاده از آب است. روش کار به این صورت است که تمام دهانه‌های باز را توسط توپی لوله فاضلاب می‌بندیم و آب را وارد لوله‌های فاضلاب میکنیم تا کاملاً از آب پر شوند. محلهای اتصال را با دقت بررسی کرده و در صورت وجود نشتی به رفع آن می‌پردازیم و آزمایش را مجدداً تکرار کرد. در صورت مرتفع بودن ساختمان باید آزمایش لوله‌ها را در چند مرحله انجام داد، زیرا فشار ستون آب آزمایشی در طبقات پایین زیاد می‌شود. در مورد این ساختمانها آزمایش را قسمت به قسمت انجام میدهیم. یعنی آزمایش هر طبقه جداگانه انجام می‌شود.

لوله کشی فاضلاب ساختمان یکی از مهمترین و پرکاربردترین بخشهای هر ساختمان و به حساب می‌آید. از همین رو زمان اجرای لوله کشی فاضلاب ساختمان بایستی نکات و قوانین لوله کشی را به درستی رعایت کرد. بعضی از آن نکات به شرح زیر است:

۱- لوله‌های افقی فاضلاب بایستی با شیب مناسب و یک دست نصب و کارگذاری شوند. شیب بیش از حد لوله‌ها موجب زیاد شدن سرعت جریان فاضلاب شده، در نتیجه آن آب فاضلاب تخلیه شده و مواد جامد و فضولات در لوله‌ها باقی می‌ماند و به مرور موجب گرفتگی لوله‌ها و احتیاج به لوله بازکنی و از بین رفتن گرفتگی لوله می‌شود. شیب کم نیز باعث کاهش و حتی قطع جریان فاضلاب شده و در نتیجه لوله‌ها مسدود می‌شود. مقدار شیب لوله کشی فاضلاب ۰ تا ۵ درصد است. مناسب‌ترین نوع فاضلاب و طول مسیر بین ۵ شیب در لوله کشی فاضلاب ساختمانها ۲ درصد است.

۲- در لوله کشی فاضلاب ساختمان از اتصالات ۴۵ درجه استفاده شود.

۳- باید لوله‌های فاضلاب را به وسیلهٔ بستهای مخصوص لوله مهار کرد.

۴- باید لوله فاضلاب را تا حد امکان مستقیم و صاف نصب کرد و آنها را از زیر ساختمان عبور نداد. در صورتی که لوله فاضلاب از زیر ساختمان عبور کرده است باید آنها را با حداقل ۱۵ سانتیمتر بتن ساده پوشش داد و در صورتی که لوله‌ها در فاصله یک متری از پی و دیوارها قرار دارند، باید تا سطح زیر پی آنها را با بتن پوشاند.

۵- قبل از اتصال لوله قائم فاضلاب به لوله افقی فاضلاب، دریچه بازدید فاضلاب نصب شود. همچنین در انتهای لوله‌های افقی فاضلاب نیز نصب دریچه بازدید ضروری است. محل دریچه بازدید باید در دسترس افراد باشد.

۶- بعد از اجرای لوله کشی فاضلاب ساختمان به منظور اطمینان از عدم وجود نشتی باید مدار لوله کشی را آزمایش کنیم. این آزمایش را می‌توان با آب، هوای فشرده و دود انجام داد که رایج‌ترین روش استفاده از آب است. روش کار به این صورت است که تمام دهانه‌های باز را توسط توپی لوله فاضلاب می‌بندیم و آب را وارد لوله‌های فاضلاب میکنیم تا کاملاً از آب پر شوند. محلهای اتصال را با دقت بررسی کرده و در صورت وجود نشتی به رفع آن می‌پردازیم و آزمایش را مجدداً تکرار کرد. در صورت مرتفع بودن ساختمان باید آزمایش لوله‌ها را در چند مرحله انجام داد، زیرا فشار ستون آب آزمایشی در طبقات پایین زیاد می‌شود. در مورد این ساختمانها آزمایش را قسمت به قسمت انجام میدهیم. یعنی آزمایش هر طبقه جداگانه انجام می‌شود.

اصول لوله کشی فاضلاب منازل

۱ -سرعت تخلیه لوله‌کشی فاضلاب بایستی مناسب باشد، سرعت تخلیه با فشار زیاد یا کم مشکل زاست.

۲ -لوله کشی صحیح از رسوب گذاری مواد در لوله‌ها پیشگیری می‌کند. از مخزن رسوب گیر مناسب استفاده کنید تا مواد جامد راه لوله را نگرفته و از گرفتگی لوله های فاضلاب پیشگیری کنید.

۳ -برای منتشر نشدن بوی بد و نیز سرایت نکردن آلودگی‌های فاضلاب به درون محیط و تامین سلامت ساکنین سیستم فاضلاب بایستی آب بند و هوابند باشد.

۴ -سیستم فاضلاب بایستی توانایی کنترل سطح فشار درون شبکه را به منظور ایجاد هماهنگی رانش و مکش هوا در زمان تخلیه فاضلاب دارا باشد.

۵ -لوله های فاضلاب نبایستی از املاک و ساختمان های مجاور عبور کند و هر ساختمان بایستی دارای سیستم لوله کشی یگانه خود باشد.

۶ -در ساختمان‌های چندطبقه، فاضلاب‌های سرویس بهداشتی بایستی از فضاهای مسکونی طبقات پایین عبور کند، همچنین اگر ساختمان دارای طبقات زیادی است احتیاجی به نصب سرعت گیر برای لوله کشی فاضلاب نمی باشد.

۷ -لوله‌ها بایستی در ابعاد متناسب باشد و نیز درصورت قصد داکت کشی کردن لوله از ابعاد متناسب داکت استفاده شود، اگر از لوله های عمودی فاضلاب بهره بردید حتما از درون داکت عبور داده شود.

۸ -با جای گذاری کردن جسمی مشابه مقوا در زیر لوله‌ها مقاومت آنها بیشتر می‌شود، همچنین پوشاندن لوله کشی فاضلاب با با ملات سبک آسیب پذیر بودن آنها را زیاد می‌کند.

۹ -انتخاب مسیر نامناسب در لوله کشی فاضلاب باعث ترکیدگی آنها می‌شود با راهنمایی مهندس یا تکنسین آگاه مسیر صحیح لوله کشی (عمودی یا افقی) را با توجه به محل انتخاب کنید.

۱۰ -لوله‌ها نبایستی وزن زیادی را متحمل شوند در زمان لوله کشی این مسئله را لحاظ کنید تا از بروز خطرات بعدی جلوگیری شود.

نکات لوله کشی فاضلاب منازل

در اجرای خطوط فاضلاب و شبکه انتقال آب باران در ساختمان‌ها رعایت نکات زیر توصیه می‌شود :

۱- در بالکن‌ها و تراس‌های مسقف و بدون سقفباید کفشو نصب شود.

۲- در محل نصب پمپ‌ها و مخازن آب نیز احتیاج به نصب کفشو است.

۳- در پای کلیه رمپ‌های منتهی به فضای آزاد لازم است گریل همراه کفشو نصب شود.

۴- کفشو‌های تراس، پارکینگ، حیاط و زیرزمین و همچنین کلیه خطوط آب باران ساختمان نبایستی به سیستم فاضلاب شهری متصل باشد.

۵- نبایستی کفشو اتاق‌های کولر، هواشور، هواساز به طور مستقیم به شبکه فاضلاب متصل شود.

۶- اتصال فاضلاب آشپزخانه به فاضلاب سرویس‌ها مجاز نمی‌باشد.

۷- برای همه خطوط اصلی فاضلاب و آب باران که از حالت عمودی به افقی تغییر کرده‌اند باید دریچه بازدید استاندارد تعبیه شود.

۸- ونت جهت پیشگیری از هرگونه پس زدگی بو‌های نامطبوع فاضلاب، برای چاه‌های جذبی درون ساختمان که آب باران مستقیماً در آن تخلیه نمی‌شود تعبیه شود.

۹- از هرگونه سرعت گیر در خطوط فاضلاب مطلقا استفاده نشود.

۱۰- نبایستی لوله‌های فاضلاب و آب باران را از درون چاه آسانسور، کانالهای هوا، اتاق‌های برق و تابلو برق‌ها عبور داد.

۱۱- به ازای هر ده طبقه باید حداقل یک هواکش کمکی نصب شود.

۱۲- باید همه ی تدابیر واجب جهت کنترل انبساط طولی لوله‌ها در لوله کشی فاضلاب و آب باران در نظر گرفته شود.

۱۳- تخلیه آب باران‌ها به گذر عمومی مجاز نیست مگر در مواردی که حفر چاه جذبی به هیچ عنوان میسر نباشد.

۱۴- برای زهکشی درین‌ها باید خطوط مجزا اجرا گردد. اتصال مستقیم درین به خطوط فاضلاب و آب باران مجاز نمی‌باشد.